Σάββατο του Λαζάρου - Πρώτη ημέρα εορτασμού
Με πατριωτική υπερηφάνεια και εκκλησιαστική κατάνυξη, η Ιερά Πόλις Μεσολογγίου τιμά εφέτος την 193η Επέτειο από την Ηρωική Έξοδο της Φρουράς των Ελευθέρων Πολιορκημένων, το βράδυ του Σαββάτου Λαζάρου του έτους 1826.
Στις λατρευτικές εκδηλώσεις, με επίκεντρο τον Ιερό Μητροπολιτικό Ναό του Αγίου Σπυρίδωνος, συμμετέχουν, προσκεκλημένοι του Σεβασμιωτάτου Ποιμενάρχου μας Μητροπολίτου Αιτωλίας και Ακαρνανίας κ. Κοσμά, οι Σεβασμιώτατοι Μητροπολίτες Καισαριανής, Βύρωνος και Υμηττού κ. Δανιήλ και Γρεβενών κ. Δαβίδ.
Το Σάββατο το πρωί, κατά την καθιερωμένη τάξη, μεταφέρθηκε στον Ιερό Ναό, με λιτανευτική πομπή από το Μουσείο Ιστορίας και Τέχνης, η Εικόνα της Εξόδου και ο Σταυρός Ευλογίας του Επισκόπου Ρωγών Ιωσήφ. Στην πομπή συμμετείχαν ο Σεβασμιώτατος Ποιμενάρχης μας, ο Δήμαρχος της Ιεράς Πόλεως Μεσολογγίου, οι στρατιωτικές και πολιτικές αρχές της Ιεράς Πόλεως και της ευρύτερης περιοχής και πλήθος κόσμου.
Στη συνέχεια ο Σεβασμιώτατος Ποιμενάρχης μας κ. Κοσμάςμετέβη στον χώρο όπου βρίσκεται ο τάφος του Επισκόπου Ρωγών Ιωσήφ, στον αύλειο χώρο του Ιερού Ναού Αγίου Παντελεήμονος και τέλεσε επιμνημόσυνη δέηση, παρουσία των αρχών της Ιεράς Πόλεως και του στρατιωτικού αγήματος του 2/39 Συντάγματος Πεζικού.
Το απόγευμα του Σαββάτου στον Ιερό Μητροπολιτικό Ναό Αγίου Σπυρίδωνος τελέσθηκε η ακολουθία του Μεγάλου Εσπερινού, χοροστατούντος του Μητροπολίτου Γρεβενών κ. Δαβίδ και συνχοροστατούντων του Μητροπολίτου Καισαριανής, Βύρωνος και Υμηττού κ. Δανιήλ και του Ποιμενάρχου μας, ΜητροπολίτουΑιτωλίας και Ακαρνανίας κ. Κοσμά.
Ακολούθησε η λιτανευτική πομπή, από τον Ιερό Ναό στον Κήπο των Ηρώων, με επικεφαλής την Εικόνα της Εξόδου και τον Σταυρό ευλογίας του Επισκόπου Ρωγών Ιωσήφ. Μετείχαν οι Σεβασμιώτατοι Αρχιερείς, ο ιερός κλήρος και οι αρχές του τόπου, μαζί με χιλιάδες μέλη από αντιπροσωπίες πολιτιστικών συλλόγων και φιλαρμονικές από όλη την Ελλάδα, καθώς και τιμητικά αγήματα των τριών Σωμάτων του Ελληνικού Στρατού με τις φιλαρμονικές τους.
Στον Κήπο των Ηρώων, ενώπιον του Τύμβου όπου φυλάσσονται τα οστά των Πεσόντων της Εξόδου, τελέσθηκε επιμνημόσυνη δέηση και έγινε κατάθεση στεφάνων, ενώ ακολούθησε η εκφώνηση του πανηγυρικού της ημέρας από τον Δήμαρχο της Ιεράς Πόλεως Μεσολογγίου κ. Νικόλαο Καραπάνο.
Τέλος σε συγκινησιακή ατμόσφαιρα έγινε η αναπαράσταση της ανατίναξης της πυριτιδαποθήκης του Δημογέροντα Χρήστου Καψάλη, με τη συμμετοχή των χορωδιών του Πνευματικού Κέντρου του Δήμου Ιεράς Πόλεως Μεσολογγίου, του Φιλοκαλλιτεχνικού Συλλόγου, Μαθητών Σχολείων του Μεσολογγίου και ορχηστρικό σύνολο από μέλη της Δημοτικής Φιλαρμονικής «Χρήστος Καψάλης», υπό την διεύθυνση του Καλλιτεχνικού Διευθυντή κ. Σπύρου Χολέβα.
Με την αναπαράσταση της ανατίναξης του Δημογέροντα Χρήστου Καψάλη ολοκληρώθηκε χθες βράδυ στον Κήπο των Ηρώων, η τελετή για τα 193 χρόνια από την Έξοδο των Ελεύθερων Πολιορκημένων.
Ο Δήμαρχος Ιεράς Πόλεως Μεσολογγίου Νικόλαος Καραπάνος κατά την ομιλία του, χαρακτήρισε την Ιερή Πόλη του Μεσολογγίου ως την «Ψυχή του Γένους των Ελλήνων», σημειώνοντας παράλληλα πως «…Το Μεσολόγγι ήταν, είναι και θα παραμείνει η Κιβωτός του Έθνους μας. Θα είναι το αιώνιο σύμβολο, το λάβαρο μιας Θυσίας, που μπροστά της λύγισαν ακόμη και οι πιο άκαμπτες συνειδήσεις. Και πάντα θα βρίσκεται εδώ να καλεί με τρανή φωνή το λαό μας σε συλλογισμό, εγρήγορση και πνευματική ανάταση, που τόσο έχει ανάγκη. … Κι όσο αυτή η πολιτεία θα στέκεται εδώ, βαστώντας με τα δυναμωμένα χέρια των παιδιών της τα ιερά κειμήλια της Ιστορίας της, τόσο η Ψυχή αυτού του Γένους
θα είναι πανίσχυρη, γνήσια κι αποφασισμένη».
Το απόγευμα στον Ιερό Μητροπολιτικό Ναό του Αγίου Σπυρίδωνος τελέσθηκε Μέγας Εσπερινός χοροστατούντος του Σεβασμιότατου Μητροπολίτη Αιτωλίας και Ακαρνανίας κ. Κοσμά και συμπαραστατούντων των Μητροπολιτών Καισαριανής Βύρωνος και Υμηττού κ. Δανιήλ και Γρεβενών κ. Δαβίδ. Την Κυβέρνηση εκπροσώπησε ο Υφ/γός Υποδομών και Μεταφορών Θάνος Μωραΐτης, ενώ παρέστησαν ο Αρχηγός ΓΕΣ Αντ/γος Γ. Καμπάς, οι Πρέσβεις και εκπρόσωποι Πρεσβειών Φινλανδίας, Μεγάλης Βρετανίας, Ρουμανίας, Πολωνίας, Ελβετίας, Γαλλίας, Κύπρου, Ρωσικής Κοινοπολιτείας και Βουλγαρίας, Επίσης οι Πρόξενοι επί Τιμή Αυστρίας και Ελ Σαλβαδόρ. Την Βουλή των Ελλήνων εκπροσώπησε ο Αντιπρόεδρος Γ. Βαρεμένος, ενώ παρέστησαν επίσης ο ευρωβουλευτής Ν. Μαριάς, εκπρόσωποι πολιτικών κομμάτων, Σωμάτων ασφαλείας, φορέων και συλλόγων από την Ελλάδα και το εξωτερικό.
Αύριο στην Ιερή Πόλη του Μεσολογγίου αναμένεται ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Προκόπιος Παυλόπουλος.
Ομιλία του Δημάρχου Ιεράς Πόλεως Μεσολογγίου Νικόλαου Καραπάνου για τα 193 χρόνια από την Έξοδο των Ελεύθερων Πολιορκημένων:
«Ποια καρδιά μπορεί να μείνει αδάκρυτη απόψε;
Ποια μάτια δεν θα ‘θελαν να δουν, έστω φευγαλέα, τις αρχέγονες μορφές τών Ηρώων, την ώρα της ανίκητης πορείας τους προς την αθανασία;
Η γη του Μεσολογγιού, σαν στοργική μάνα, αγκάλιασε τα παιδιά της. Τους πρόσφερε γαλήνη αιώνια και μνήμη παντοτινή. Και δέχεται ακόμη σήμερα, 193 χρόνια μετά, τους απογόνους τους, που ‘ρχονται σεμνοί προσκυνητές με πόνο βουβό αλλά με το σκίρτημα της υπερηφάνειας στην ψυχή.
10 Απριλίου 1826. Τέτοια ώρα θέριευε ο πόλεμος στ’ Αλωνάκι. Αγωνιστές γυναίκες κι άνδρες, Έλληνες και Φιλέλληνες μαζί, παιδιά κι ανήμποροι, υπέγραφαν με τις τελευταίες ρανίδες του αίματός τους το Συμβόλαιο Ελευθερίας τής Ελλάδας! Κι ήταν βαριά αυτή η υπογραφή. Κανείς δεν τόλμησε να την αμφισβητήσει. Να πει πως ήταν λίγη, μάταιη, ή πως δεν έπρεπε… «Εμεσολάβησε το Μεσολόγγι» και ο φράχτης του, που κράτησε μήνες μια πανίσχυρη στρατιά μακριά απ’ τον αγώνα των υπολοίπων Ελλήνων…
Εθελοθυσία, γενναιότητα, αυταπάρνηση… Πώς να περιγράψει κανείς μια Ιδέα, μια Αξία, μια Αρετή!!!… Ποιες λέξεις είναι εκείνες που μπορούν με τη δύναμή τους να μιλήσουν στις ψυχές των ανθρώπων, για όλα εκείνα, που αντί να τα καταλαγιάζουν οι ανθρώπινες αδυναμίες, θέριευαν στα στήθη των Πολιορκημένων, μέρα με την ημέρα!!!
Λευτεριά. Ίσως η πιο γλυκιά αλλά και η πιο ματωμένη λέξη στον κόσμο…
Είναι πανάρχαια συνήθεια των Ελλήνων, ν’ ανεγείρουν μνημεία στους τόπους όπου οι Ήρωές τους έπεσαν με το όνομά της στα χείλη. Όπως εδώ. Σ’ αυτό το Ταφείο, όπου παρέμεινε άφθαρτο το μεγαλείο των Εξοδιτών. Δίδαξε και συνεχίζει να διδάσκει όλα όσα τα βιβλία κάποιες φορές είναι δύσκολο να περιγράψουν. Ετούτα τ’ αναθήματα δεν είναι μόνο σμιλεμένες πέτρες. Έχουν βαθιά φωνή. Ψιθυρίζουν και φωνάζουν, άμα χρειαστεί-
«Εδώ είμαστε! Κάμαμε το Χρέος!
Δώσαμε μια πατρίδα, σ’ ένα έθνος ολόκληρο!
Κάμετε τώρα κι εσείς το δικό σας…»
Πριν από την Έξοδο, μια κορυφαία προσωπικότητα της ποίησης, ο Λόρδος Βύρων, ήρθε στο επαναστατημένο Μεσολόγγι. Η πόλη που τότε βρίσκονταν μέσα στη φούρια του πολέμου βρήκε στο πρόσωπό του ένα πολύτιμο κι αναγνωρισμένο σύμμαχο. Ένα θερμό φιλέλληνα, που άφησε την ασφάλεια της πατρίδας του για να προστρέξει στο πλευρό των Ελλήνων. Ο λόγος του υπήρξε πύρινος, ξεσηκώνοντας σε όλη την Ευρώπη ένα μεγάλο κίνημα υπέρ τού Δίκαιου αγώνα των Ελλήνων. Ο θάνατός του στο Μεσολόγγι ήταν αυτός που καθόρισε την δημιουργία μιας νέας πολιτικής και κοινωνικής πραγματικότητας, όπου οι λαοί, πολλά χρόνια αργότερα, θα την ονόμαζαν «αλληλεγγύη»…
Λίγα μέτρα απ’ το Ταφείο των Ηρώων του Μεσολογγιού, στέκει η Απόφασις της Εξόδου. Κείμενο ιερό, που η πολιτεία έπρεπε να διδάσκει στα παιδιά της. Να μαθαίνουν πως η εντιμότητα, η καρτερία και η αληθινή Πίστη στην Πατρίδα μπορούν να περιγραφούν με τις πιο απλοϊκές λέξεις. Αρκεί τα χέρια που κρατούν την γραφίδα να είναι άτρεμα!
«Ηξεύρομεν όλοι τον Καψάλην». Το στοργικό πατέρα τών παιδιών, των γυναικών και των ανήμπορων. «Αντιφέγγισε όλος ο κάμπος» από την αξιοπρέπεια του δαυλού, που μαζί με τους καπνούς, ύψωνε στον ουρανό τις αμόλυντες ψυχές των αμάχων.
Επίσκοπος Ρωγών και Κοζύλης, Ιωσήφ. Το δισκοπότηρό του κι ο σταυρός ημέρεψε τις αγριεμένες απ’ τον πόλεμο καρδιές, που αλαφρωμένες πλέον απ’ τα ανθρώπινα πάθη και τα δεινά, θα συναντούσαν σε λίγο το Θεό και Πατέρα τους.
Δημήτριος Μακρής,
Νότης Μπότσαρης,
Κίτσος Τζαβέλας: Δρόμο ν’ ανοίξουν τα σπαθιά! Να κρατηθεί η ελπίδα ζωντανή! Κι όσο τα χέρια βαστούσαν ακόμη δύναμη, οι Εξοδίτες μπορούσαν να ελπίζουν. Θέληση, πείσμα κι αγώνας! Δρόμος ανάκατος με θάνατο και φωτιά… Έως κάμποσοι να σωθούν… Να φτάσουν όρθιοι, ωχροί και κατάκοποι στο τέλος της μαρτυρικής τους πορείας…
Ο Τύμβος των Ηρώων. Το ελάχιστο χρέος της Ελεύθερης πλέον Ελλάδας. Κλείνει στα σπλάχνα του τη δύστυχη αλλά αποφασισμένη Μεσολογγίτισσα μάνα, που άφηνε άταφο το παιδί της, για να οδεύσει λίγο αργότερα μαζί του προς την αθανασία... Τον ανώνυμο αγωνιστή που κράτησε στα σκελεθρωμένα χέρια του το πολυτιμότερο αγαθό. Το δικαίωμα στην Ελευθερία.
Μπροστά στο ίχνος του Τείχους, που έκλεισε μέσα του όλα τα βάσανα αλλά και τη δύναμη των υπερασπιστών του, στέκεται η Ελλάδα. Κλίνει το γόνυ ευλαβικά σ’ αυτούς που διακήρυξαν παντού πως ετούτη η γη δεν σηκώνει σκλαβωμένες ψυχές. Δεν δέχεται να βηματίζουν πάνω της αλυσοδεμένες συνειδήσεις!
Μεσολογγίτισσες Μεσολογγίτες
Έλληνες και Φιλέλληνες
Η γενιά μας γεννήθηκε στη σκιά και τη βαρύτητα των Ελεύθερων Πολιορκημένων. Μπορούμε να σταθούμε άξια απέναντί τους; Έχουμε τη δύναμη να σηκώσουμε ψηλά ό,τι αυτοί -ως πιστοί στρατιώτες της πατρίδας -υπηρέτησαν έως την τελευταία τους πνοή; Τι θα τους απαντούσαμε σήμερα, εάν μόνον μας κοιτούσαν με την φλογερή ματιά τους; Ότι χάσαμε το βήμα μας; Ότι η συνήθεια μας έβγαλε από το δρόμο της αρετής, στον οποίο οι ίδιοι και οι παλιότεροί τους βάδισαν με σεμνότητα, αξιοπρέπεια, κι εντιμότητα; Ότι λυγίσαμε κάτω από το βάρος μιας πλαστής -πολλές φορές- υλικής ευημερίας κι αφήσαμε παράμερα τις πραγματικές αξίες;
Τις αξίες για τις οποίες εκείνοι θυσίασαν μεν τη ζωή τους, φώτισαν όμως τις συνειδήσεις όχι μόνο του λαού μας αλλά ολόκληρου του κόσμου.
Οι αερικές τους μορφές θα μας έδειχναν, σιωπηλά θαρρώ, το Μεσολόγγι…
Εδώ, δεν είναι απλά ένας τόπος, που λίγες μέρες κάθε χρόνο θυμάται τους ήρωές του. Ζει μ’ αυτούς, κάθε ώρα και κάθε στιγμή. Ανασαίνει το δικό τους αέρα, αγγίζει τη γη την ποτισμένη με το αίμα τους. Δε λησμονεί, δεν αφήνει το χρόνο ν’ ακουμπήσει τα μνήματά της.
Το Μεσολόγγι ήταν, είναι και θα παραμείνει η Κιβωτός του Έθνους μας.
Θα είναι το αιώνιο σύμβολο, το λάβαρο μιας Θυσίας, που μπροστά της λύγισαν ακόμη και οι πιο άκαμπτες συνειδήσεις. Και πάντα θα βρίσκεται εδώ να καλεί με τρανή φωνή το λαό μας σε συλλογισμό, εγρήγορση και πνευματική ανάταση, που τόσο έχει ανάγκη.
Γιατί η Ιερή Πόλη είναι η Ψυχή του Γένους των Ελλήνων.
Κι όσο αυτή η πολιτεία θα στέκεται εδώ, βαστώντας με τα δυναμωμένα χέρια των παιδιών της τα ιερά κειμήλια της Ιστορίας της, τόσο η Ψυχή αυτού του Γένους
θα είναι πανίσχυρη, γνήσια κι αποφασισμένη!
Σας ευχαριστώ μέσα από την καρδιά μου»
